Święte Triduum Paschalne

W Wielki Czwartek - 14 kwietnia - rozpoczynamy najbardziej niezwykły spośród wszystkich okresów liturgicznych – Triduum Paschalne.

Te trzy święte dni możemy nazwać „osią roku liturgicznego”, ponieważ wydarzenia wspominane w te dni są kulminacyjnym punktem całej historii zbawienia.

“Nazwa „Triduum Paschalne” jest myląca. Wskazuje na to, że mówimy o trzech dniach. Jeśli zaczniemy je liczyć, to okaże się, że dni są cztery: Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota i główna liturgia Triduum Paschalnego – Wigilia Paschalna, którą celebrujemy w sobotę wieczorem, ale rozpoczynamy nią Niedzielę Zmartwychwstania, czyli czwarty dzień.

Problemy z obliczeniami wynikają z tego, że w Kościele te dni zawsze traktuje się jako jeden.  Są trzy Liturgie, w których celebrujemy trzy wydarzenia zbawcze, ale tak naprawdę, od czwartkowego wieczoru cały czas będzie trwała jedna i ta sama liturgia, która skończy się w nocy z soboty na niedzielę. Na potwierdzenie tego istnieje bardzo czytelny dowód: żadna z liturgii nie zakończy się błogosławieństwem, które zwykle udzielane jest na końcu nabożeństw. Mszę Wieczerzy Pańskiej rozpoczniemy znakiem krzyża, a błogosławieństwem zakończą się dopiero ceremonie Wigilii Paschalnej.

• W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę - ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa.

Po Mszy św. rusza procesja do miejsca przechowania czyli tzw. ciemnicy. Tam rozpoczyna się adoracja Najświętszego Sakramentu. Wymownym znakiem odejścia Jezusa, który po Ostatniej Wieczerzy został pojmany, jest ogołocenie centralnego miejsca świątyni, czyli ołtarza. Aż do Wigilii Paschalnej ołtarz pozostaje bez obrusa, świec i wszelkich ozdób.

• Wielki Piątek to dzień Krzyża. Odprawiana jest wielkopiątkowa Liturgia Męki Pańskiej.

Centralnym wydarzeniem liturgii wielkopiątkowej jest adoracja Krzyża. Zasłonięty fioletowym suknem Krzyż wnosi się przed ołtarz. Celebrans stopniowo odsłania ramiona Krzyża i śpiewa trzykrotnie: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło zbawienie świata”, na co wierni odpowiadają: „Pójdźmy z pokłonem”. Po liturgii Krzyż zostaje w widocznym i dostępnym miejscu, tak by każdy wierny mógł go adorować. Jest on aż do Wigilii Paschalnej najważniejszym punktem w kościele. Przyklęka się przed nim, tak, jak normalnie przyklęka się przed Najświętszym Sakramentem.

• Wielka Sobota jest dniem ciszy i oczekiwania.

Dla uczniów Jezusa był to dzień największej próby.  Po śmierci krzyżowej i złożeniu do grobu wspomina się zstąpienie Jezusa do otchłani. Wiele starożytnych tekstów opisuje Chrystusa, który „budzi” ze snu śmierci do nowego życia Adama i Ewę, którzy wraz z całym rodzajem ludzkim przebywali w Szeolu.

Tradycją Wielkiej Soboty jest poświęcenie pokarmów wielkanocnych: chleba – na pamiątkę tego, którym Jezus nakarmił tłumy na pustyni; mięsa – na pamiątkę baranka paschalnego, którego spożywał Jezus podczas uczty paschalnej z uczniami w Wieczerniku oraz jajek, które symbolizują nowe życie.

Wielki Piątek i Wielka Sobota to jedyny czas w ciągu roku, kiedy Kościół nie sprawuje Mszy św.

• Wielkanoc – Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego

Wielkanoc zaczyna się już w sobotni wieczór. Rozpoczyna ją liturgia światła. Na zewnątrz kościoła kapłan święci ogień, od którego następnie zapala się Paschał - woskową świecę, która symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa. Na paschale kapłan żłobi znak krzyża, wypowiadając słowa: „Chrystus wczoraj i dziś, początek i koniec, Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność, Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen”. Następnie Paschał ten wnosi się do okrytej mrokiem świątyni, a wierni zapalają od niego swoje świece, przekazując sobie wzajemnie światło.

Dalsza część liturgii paschalnej to czytania przeplatane psalmami. Przypominają one całą historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa. Tej nocy powraca uroczysty śpiew „Alleluja”.

W kolejnej części, wierni odnawiają swoje przyrzeczenia chrzcielne wyrzekając się grzechu, szatana i wszystkiego, co prowadzi do zła oraz wyznając wiarę w Boga - Ojca, Syna i Ducha Świętego.

Wigilia Paschalna kończy się Eucharystią, której teksty głoszą zmartwychwstanie Pana Jezusa.

Święte Triduum Paschalne Męki i Zmartwychwstania Pańskiego stanowi szczyt całego roku liturgicznego.

 

Porządek nabożeństw Triduum Paschalnego w Bazylice:

WIELKI CZWARTEK

Godz. 18.00 - Uroczysta Msza św. Wieczerzy Pańskiej i adoracja Najświętszego Sakramentu w tzw. ciemnicy do godz. 21.00

 

WIELKI PIĄTEK

godz. 8.00 - początek adoracji Najświętszego Sakramentu

godz. 15.00 - Droga Krzyżowa

godz. 18.00 - Liturgia na cześć Męki Pańskiej

Nabożeństwu, w tym roku, będzie przewodniczył ks. Marek Gongalo, Ukrainiec pracujący w Stolicy Apostolskiej. Po nabożeństwie będzie możliwość spowiedzi w języku ukraińskim.

W tym dniu obowiązuje ścisły post.

 

WIELKA SOBOTA

godz. 8.00 - początek adoracji Pana Jezusa w Grobie.

godz. 8.00 - 17.00 - święcenie pokarmów (co pół godziny).

godz. 12.00 - poświęcenie pokarmów w Lipnikach i Moszynie.

godz. 18.00 - Liturgia Wigilii Paschalnej

godz. 22.00 – Zakończenie adoracji

 

WIELKA NIEDZIELA - Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego.

Godz. 6.00 - Rezurekcja

 Początek Rezurekcji przed Grobem Pana Jezusa, a następnie uroczysta procesja wokół bazyliki (ul. Konopnickiej) i Msza Święta rezurekcyjna.

Pozostałe msze święte w bazylice będą odprawione o godz.: 9.00, 10.30, 12.00, 15.00 i 18.00.

 

Serdecznie zapraszamy do wspólnego świętowania tych, najważniejszych dla chrześcijan, dni!!!